Open Hartbeweging

Verslag Vredeswake Langemark

Open Harten wakker voor vrede op 3 en 4 november

Vladslo, zaterdag 3 november 2018. Een Duits ouderpaar treurt over hun zoon Peter, gesneuveld op het slagveld van de eerste wereldoorlog. De man kijkt ernstig voor zich uit, met een staalharde blik. De vrouw neigt voorover; is net niet gebroken. Deze beeldengroep van Käthe Kollwitz drukt nog steeds op onnavolgbare manier het menselijk leed uit, dat oorlogen kunnen veroorzaken.

Rit, Jozefa, Nick en Luc laten de beelden en de stilte van het omliggende Duits oorlogskerkhof op zich inwerken. Het vormt de perfecte inleiding op een boeiend weekend 'wakker voor vrede' in Langmark-Poelkapelle.

De eigenlijke vredeswake gaat van start met de huiskamergesprekken. Op een tiental plaatsen zijn we te gast om na een inleiding door een gastspreker in gesprek te gaan over vrede. We krijgen er ook enkele handvatten aangereikt om zelf te werken aan vrede.

De vredeswakes van Langemark werden na een prelude voor het eerst georganiseerd in 2014. Nieuw aan de editie van dit jaar, meteen de laatste, is de mogelijkheid om effectief wakker te blijven voor de vrede. Een honderdtal dapperen trotseren de nachtelijke koude in de buurt van het Duits Soldatenkerkhof. Het is tegelijk een inleefmoment in de harde realiteit van het front tijdens de eerste wereldoorlog, waar soldaten vaak langere periodes overgeleverd waren aan de grillen van de natuur. De nacht wordt onderbroken door enkele sterke momenten, maar een hoogtepunt vormt ongetwijfeld het ochtendgebed om vier uur ’s morgens. De broeders trappisten hebben er uitzonderlijk hun abdij voor verlaten en gaan ons voor in gebed. Getooid met wollen mutsen en sjaals over hun habijt, doen zij onwillekeurig denken aan hun medebroeders uit Tibhirine, zoals ze worden uitgebeeld in de film 'les hommes et les dieux'…

Na wat nachtrust en een stevig ontbijt, herneemt het programma met een verzorgde eucharistieviering in de parochiekerk, opgeluisterd door het strijdkoor 'Vamos pra Lutar'. Parallel zijn er inleefateliers voor vele geïnteresseerden.

De apotheose van de dag vormt de twee uur durende slotwake. Met meer dan vijfhonderd zijn we hiervoor nogmaals naar de kerk afgezakt. Het wordt een zinderend geheel, met getuigenissen van talrijke bekende en minder bekende ijveraars voor vrede. Het meest tot de verbeelding spreekt ongetwijfeld het getuigenis van een Palestijnse en een Joodse vrouw uit Israël. Allebei getekend door oorlogsleed, sloten zij zich aan bij de ‘Parents Circle’: een beweging van mensen die het wederzijdse wantrouwen en de haat willen overstijgen en mekaar vinden in hun bereidheid om te luisteren als eerste stap naar verzoening. Maar ook Kristin Verellen, weduwe van één van de slachtoffers in het metrostation Maalbeek, toont aan hoe haat en vernieling niet noodzakelijk het laatste woord krijgen. Zij nam het initiatief voor de vrijwilligersbeweging ‘Cirkels – We have these choice’. Die bouwt aan een cultuur van dialoog en maakt ontmoeting en verbinding van mensen uit diverse culturen mogelijk.

Het Woshkoor regisseert een prachtige samenzang als orgelpunt van de tweedaagse, die spontaan eindigt in een staande ovatie voor alle deelnemers en de tientallen vrijwilligers die dit mogelijk maakten.

De rust is teruggekeerd in Langemark. Je vindt er nog steeds het graf van duizend soldaten. En nog duizend en nog duizend soldaten…

Luc Verheyden